Er mag dan wat minder graan in de schuur liggen, de prijs maakt veel goed. ‘Ik heb net een partij voor 26,4 cent verkocht aan Hoogland BV in Leeuwarden. Dat zijn ouderwets hoge prijzen’, zegt graanteler Jan Bentema (63) uit Warffum.
Het interview met Bentema vond plaats op 20 oktober. Bij het ter perse gaan van dit nummer zat de graanprijs op een niveau van rond de € 27,50 per 100 kilo. De akkerbouwer uit Groningen teelde in 2021 60 hectare wintertarwe en 10 hectare wintergerst. 20 hectare suikerbieten maken zijn bouwplan compleet. Daarnaast verhuurt hij aardappelland en verzorgt hij met vier combines dorswerkzaamheden voor collega-akkerbouwers, jaarlijks zo’n 300 hectare in totaal. Hij heeft dan ook al geconstateerd dat door het gebrek aan zonuren in de zomermaanden de graanopbrengsten dit jaar wat lager uitvallen. ‘De 10 ton is op de meeste plaatsen niet gehaald, dat was de afgelopen twee jaar wel anders.’
Zomer 2021: weinig zonuren
Teeltjaar 2021 kenmerkte zich dus door een gebrek aan zonuren in de zomermaanden.
‘Saldo € 650 per hectare hoger’
De laatste jaren zat het gemiddelde graansaldo in Nederland op ongeveer € 1.100 per hectare. ‘Dit jaar is op kleigronden een saldo van € 1.750 per hectare haalbaar’, denkt akkerbouwadviseur Rutgher Steenbeek van Countus. Hij rekent met een graanprijs van gemiddeld 24 cent, een opbrengst van 10.000 kilogram per hectare x 24 cent en gemiddeld € 650 per hectare aan toegerekende kosten. ‘Dat maakt een saldo dat € 650 per hectare hoger ligt en dan zijn de stro-opbrengsten nog niet meegerekend.’ Het saldo voor telers op zandgronden zal door lagere hectareopbrengsten enkele honderden euro’s per hectare lager uitkomen.’
Daardoor was de oogst op sommige plaatsen wat later. In Groningen oogstte Bentema zijn wintergerst op 12 juli. De hectareopbrengst komt uit op 9,2 ton. Toen het in augustus tijd was voor de wintertarweoogst, vertraagden langdurige en extreme regenval de werkzaamheden. ‘Het was echt oogst stelen tussen de buien door’, bevestigt de akkerbouwer annex loonwerker. Hij dorstte het graan op zijn eigen land van 5 tot en met 15 augustus. De laatste tarwe voor collega-akkerbouwers haalde Bentema op 24 augustus binnen.
Graanspecialist Jan Klaas de Graaf van Hoogland BV stelt dat de kwaliteit van de geoogste granen dit jaar over het algemeen ook iets lager is dan normaal. ‘We zien niet overal, maar wel wat vaker dan voorgaande jaren lagere hectolitergewichten en hogere vochtgehaltes. Samengevat zou je kunnen zeggen in de graanteelt zowel de opbrengst als de kwaliteit dit jaar iets achterblijft bij de afgelopen twee jaar.’
Diesel en kunstmest ook duur
Bentema is vooral content met de prijsontwikkeling. ‘In het guldentijdperk was 50 cent een goede prijs. Het lijkt erop dat we dat niveau dit jaar eindelijk weer eens halen. Dat is mooi, maar ook nodig. Omdat de prijzen voor diesel en kunstmest ook fors omhoog gaan. Gelukkig heb ik in de voorverkoop al wat voorraad ingeslagen.’
