Hamsterwoede zorgt voor topjaar bij Leo de Kock

Voor Leo de Kock, het bedrijf uit Purmerend dat onder andere Albert Heijn voorziet van vers verpakte aardappelen, was 2020 een bijzonder jaar. De ongekende hamsterwoede als gevolg van corona zorgde voor tropenweken en recordomzetten. Reportage van een onderneming met een missie: supermarkt en aardappelteler dichter bij elkaar brengen.

Directeur Jan Bijleveld kijkt terug op een bijzonder jaar. Er vond een ingrijpende
nieuwbouwoperatie plaats en in maart 2020 was daar corona, ineens waren de aardappelen niet meer aan te slepen, mensen gingen massaal hamsteren.
Om een indicatie te geven: normaal gaan er gemiddeld 150 pallets met verpakte aardappelen per dag de deur uit, nu waren dat er 400. Bijleveld: ‘Als we meer capaciteit hadden gehad, hadden we 800 pallets per dag kunnen leveren, zo groot was de vraag. Zowel kantoor- als productiepersoneel draaide in maart drie weken achter elkaar bijna
24/7.’
Al meer dan honderd jaar verpakt Leo de Kock verse tafelaardappelen. De historie van het bedrijf begint in 1916, toen de jonge Leo de Kock met paard en wagen houten kistjes met tafelaardappelen ging uitventen in de stad. Ruim honderd jaar later produceert het bedrijf jaarlijks zo’n 32 miljoen producten. Deze worden in zo’n dertig verschillende kleinverpakkingen geleverd aan Albert Heijn en een aantal biologische groothandelaren.
‘Albert Heijn is de grootste klant, die samenwerking heeft zich ontwikkeld tot een volledig partnership, vertelt salesmanager Mariska Werring. Zij is samen met Jan Bijleveld
verantwoordelijk voor de dagelijkse leiding bij Leo de Kock.

Albert Heijn ontzorgen

Partnership? ‘Ja, we doen veel meer dan alleen maar verpakte aardappelen leveren. Zo proberen we Albert Heijn volledig te ontzorgen. Feitelijk zijn we op gebied van alle
aardappelverpakkingen tot en met 3 kilo en van het totale biologische assortiment voorraadbeheerder. We adviseren over schappresentaties, winkelacties, rassenkeuze, schrijven aardappelartikelen en -recepten voor AH-publicaties. Bijleveld: ‘Bestellingen
kunnen wel staan, maar als wij weten dat het buiten 35 graden wordt, leveren we minder. Het is niet meer zo dat de retailer zegt: ‘Ik wil er duizend hebben. Het is meer zo dat wij zeggen: je hebt er duizend nodig.’

Trends in de supermarkt
• Verpakkingen worden steeds
kleiner door groei één- of
tweepersoonshuishoudens
• Aardappelconsumptie per hoofd
van de bevolking daalt
• Consument richt zich steeds
meer op gezondheid
• Verkoop AGF in de lift door
corona, thuis lekker gezond eten
• Groei in consumptie zoete
aardappelen, Leo de Kock wil teelt
meer naar Nederland halen

Strakke planning

De hechte samenwerking met AH heeft veel voordelen. Omdat Leo de Kock een dochteronderneming is van Agrico zijn er minder tussenschakels en kan razendsnel worden geschakeld met het boerenerf. ‘Dat maakt dat we strakker kunnen plannen en beheren. Elke kilo die we moeten weggooien, kost geld. Als Albert Heijn minder kosten maakt,
is er meer ruimte om een nette prijs te betalen aan onze telers.
Die doelstelling zie je terug in onze missie: het beste voor teler én retailer. Voor beide proberen we het zo goed mogelijk te doen.’
Kan dat, het goed doen voor beide? Bij telers bestaat vooral het beeld dat supermarkten gaan voor maximale kwaliteit tegen zo weinig mogelijk geld. ‘Zeker wat Albert Heijn betreft
is dat een misvatting’, vindt Werring. ‘AH wil niet de goedkoopste, maar wel de beste zijn op AGF-gebied. Zo werkt AH met het eigen AH-protocol, dat voorschrijft dat telers sommige middelen niet mogen gebruiken en doseringen niet mogen overschrijden.
Daarvoor betaalt AH een plus op de reguliere marktprijs.’
Ook wijst Leo de Kock zijn afnemers op het belang van het kopen van Nederlandse aardappelen. ‘Je kunt voor een lagere prijs aardappelen uit het buitenland halen, maar daar help je de sector in Nederland niet mee. Als we met z’n allen milieubewust en dicht
bij huis kopen zo belangrijk vinden, dan ligt daar voor de supermarkt een verantwoordelijkheid.’

Samen met de supermarkt

Omgekeerd probeert Leo de Kock akkerbouwers duidelijk te maken met welke kosten en verplichtingen een retailer te maken heeft. ‘Telers denken vaak dat supermarkten bakken met geld verdienen, vanwege het grote verschil in prijs tussen boerenerf en de supermarkt. Dan leggen we telers uit hoe zo’n prijs tot stand komt en zien ze dat het met 3, maximaal 4 procent aan marges voor de supermarkt ook vaak wel ophoudt.’
Werring: ‘Een tijdje terug sprak er een AH-manager op een bijeenkomst voor tafelaardappeltelers, dat werd enorm gewaardeerd. Ook nemen we inkoop- en kwaliteitsmanagers van AH mee naar het boerenerf. Zo kweek je wederzijds begrip, het besef dat je het samen doet. Niet supermarkt tegen boer, maar supermarkt mét boer.’

Maximale transparantie

Of het nu middelengebruik of prijs betreft, een doel van Leo de Kock is om te komen tot complete transparantie in de keten, van akker tot en met het schap. ‘Wat gebeurt op welke plek, hoe gebeurt het, hoeveel kost het en wat kunnen we daarin verbeteren zodat
we beide een beter resultaat hebben? Daarin kunnen we zeker nog stappen maken’, denkt Bijleveld. Door gebruik te maken van data-analyses wil het bedrijf nog meer gaan kijken naar de behoeften van retailers en consumenten en de mogelijkheden op het boerenerf.
De koppeling tussen beide moet leiden tot meer ketenefficiency.
Het zal onder andere leiden tot meer Next Generation-rassen. ‘De vraag naar robuustere rassen komt echt op gang, mede door klimaatverandering en eisen aan het middelengebruik. Over een aantal jaren verkopen we alleen nog maar rassen die minder
ziektegevoelig zijn, beter tegen droogte kunnen en minder bestrijdingsmiddelen vragen, daar ben ik van overtuigd’, zegt Bijleveld.
Ook in de bewaring valt er nog winst te halen, weet hij. ‘We zien nu al aanzienlijk meer
bewaarproblemen ontstaan door het verbod op het kiemremmingsmiddel Chloorprofam (CIPC). Dit betekent een versnelde uitfasering van oudere aardappelrassen als Eigenheimer, maar ook dat een moderniseringsslag in aardappelbewaring nodig is.’

Nieuwbouw klaar

Leo de Kock is ook fysiek klaar voor de uitdagingen die wachten. Het bedrijf kreeg een compleet nieuw kantoor en een hypermodern magazijn met drie nieuwe laaddocks. ‘Dat geeft ons tot 50 procent meer ruimte om te groeien de komende jaren’, zegt Bijleveld.
Ook kwam er een nieuwe website, een nieuwe huisstijl en een nieuw logo. Werring: ‘We zijn klaar om onze rol als professionele AG-retailpartner te vervullen en de komende jaren de verbindende factor te zijn tussen akker en schap.’

‘Korte lijnen met AH gunstig voor telers’
Agrico verkoopt tafelaardappelen aan verschillende verpakkers. Die moeten hun marge hebben. In het geval van Leo de Kock vloeit deze marge via de nabetaling terug naar de telers. Marnix Wilms, teamleider commercie tafel bij Agrico, noemt dat een belangrijk voordeel. Maar ook het partnership van Leo de Kock met Albert Heijn biedt voordelen. ‘Bij andere verpakkers heb je het vooral over ‘hoeveel heb je nodig’ en ‘wat gaat het kosten’. Een bestelling cancelen omdat ergens een goedkope partij tussendoor komt, komt in die relaties voor.’ Bij Leo de Kock gebeurt dat niet snel, zegt Wilms.
‘Omdat er met Albert Heijn een duurzame relatie is opgebouwd, waarin je in openheid en vertrouwen afspraken kunt maken.’ Wilms noemt ook het voordeel van het snel kunnen vertalen van vragen uit de supermarkt naar het boerenerf. ‘Op z’n beurt is het voor AH prettig dat ze via Agrico boeren kunnen bundelen en daarmee uniforme afspraken kunnen maken over kwaliteit, middelengebruik en duurzaamheid’, stelt hij. Ook lange termijnafspraken over de toekomst, hoe om te gaan met Next Generationrassen
en bewaring zijn onderdeel van het partnership. ‘Samenvattend kun je zeggen dat Leo de Kock en Agrico ervoor moeten zorgen dat hun akkerbouwers een bepaalde kwaliteit en maatvoering moeten leveren en zich aan het AH-protocol moeten houden. Lukt dat dan betaalt AH daarvoor een meerprijs, die opweegt tegen het extra werk.’