Het was ergens in het midden van de jaren 90. Ik was zelfstandig agrarisch ondernemer en zat in de auto met een collega van mij. Hij belde met een draadloze telefoon. Voor het eerst maakte ik kennis met deze vorm van telefonie en ik was zwaar onder de indruk. Is dit de toekomst?, dacht ik toen.
Inmiddels zijn we dertig jaar verder. Inderdaad, het wás de toekomst. De mobiele telefoon is niet meer weg te denken uit ons leven. In de tussentijd ben ik gestopt als ondernemer, zo rond het jaar 2000. Ik kwam in het agrarische advieswereldje terecht ben en zat de afgelopen 25 jaar met honderden akkerbouwers om tafel om investeringsplannen te bespreken. Rond 2005 deed het GPS-systeem z’n intrede. Zo’n investering kostte al gauw € 10.000. Als deze investering ter sprake kwam, was altijd de vraag: ‘Wat is het verdienmodel van zo’n systeem?’ Zoveel geld uitgeven om recht te kunnen rijden, is dat een toegevoegde waarde? Met een salonstok op de kopakker en een stok midden op de motorkap kan je toch ook recht rijden?
Enorme kansen, pak het op
Inmiddels weten we allemaal wat de toetreding van het GPS-systeem ons heeft gegeven. Op dit moment staat de Nederlandse landbouw voor een nieuw tijdperk. Wet- en regelgeving rond arbeid, voedselveiligheid, stikstof, biodiversiteit en CO₂ zijn nieuwe uitdagingen. De overheid, maar vooral ook de markt, afnemers van ons voedsel, gaan steeds meer eisen stellen aan de teeltmethode. Doe je niet mee, dan mag je niet leveren of krijg je een lagere uitbetaalprijs.
Met het toepassen van nieuwe ontwikkelingen – omtrent technologie, robotisering, automatisering en data – gaat de akkerbouw enorme kansen krijgen om een positieve invulling te geven aan de gestelde teelteisen. Binnen de sector is er nog veel scepsis of deze ontwikkelingen wel het antwoord zijn om de gestelde teeltdoelstellingen op te lossen. Wat dat betreft is er niks nieuw onder de zon. Alles wat nieuw is – of het nu revolutionaire technologie of andere moderne fratsen zijn – vindt de mensheid in eerste instantie helemaal niks. Pas als de voorlopers hebben bewezen dat nieuwe ontwikkelingen wel degelijk een oplossing zijn, volgt de massa.
Voorlopers wijzen ons de weg
Kijk naar de twee genoemde voorbeelden hierboven, telefoon en GPS. Voorlopers hebben die ontwikkeling opgepakt en kijk nu, dertig jaar verder, welke enorme kansen en mogelijkheden die twee ontwikkelingen ons hebben gegeven. Voor mij is het overduidelijk dat de hightech landbouw voor de akkerbouwsector dé mogelijkheid is om het bestaansrecht van voedselproductie in Nederland te garanderen. Voorlopers pakken het nu op en over tien jaar heeft de massa dit ook opgepakt. Alles wat nu hightech is, is over tien jaar de norm. Verzet je er niet tegen, maar omarm het. Of liever nog, pak het op.
Ik had graag nog tien jaar jonger willen zijn om samen met u deze nieuwe uitdaging aan te gaan. Maar later dit jaar word ik 66, ongeveer de leeftijd dat je in dit land met pensioen gaat. Daarom is dit mijn laatste column. Eind dit jaar geef ik het stokje over aan mijn opvolger Hessel Kingma, de nieuwe branchespecialist van Countus. Ik neem afscheid van u en ga. Maar de akkerbouw blijft, misschien wel steviger en kansrijker dan ooit.
Ik blijf u volgen, het ga u goed!